نگاهی جامع به موضوع بازاریابی + معرفی کتاب
امروزه به هر طرف که نگاه میکنیم پیامهای بازاریابی را میبینیم. اثرات بازاریابی را میتوان در هر جایی مشاهده کرد. مردم و سازمانها چه بهطور رسمی و چه غیررسمی درگیر فعالیتهایی هستند که میتوانیم آنها را فعالیتهای بازاریابی بنامیم.
- ردپای بازاریابی را کجا میتوان دید؟
- اهمیت بازاریابی
- بازاریابی چیست؟
- هدف از بازاریابی
- انواع بازاریابی
- مفاهیم اساسی بازاریابی
- مدل 4P بازاریابی
- بازاریابی و تبلیغات
- تفاوت بازاریابی و فروش
- معرفی کتابهای بازاریابی
- سخن پایانی
ردپای بازاریابی را کجا میتوان دید؟
ردپای بازاریابی را میتوان در هرکاری که انجام میدهیم، پیدا کرد – از لباسی که میپوشیم، وبسایتهای اینترنتی که میگردیم و تبلیغاتی که میبینیم.
بازاریابی فقط فروختن محصول نیست
- وقتی در کنفرانس تد سخنرانی میکنید، در حال بازاریابی هستید
- وقتی از رئیستان ترفیع میخواهید، در حال بازاریابی هستید
- وقتی برای کاری پول جمع میکنید، در حال بازاریابی هستید
- وقتی تلاش میکنید سهمتان را در کاری افزایش بدهید، در حال بازاریابی هستید
اهمیت بازاریابی
یکی از دلایل اهمیت بازاریابی اثری است که بر جامعه میگذارد. بازاریابی به معرفی و جاانداختن محصولات جدیدی که زندگی انسانها را راحتتر و غنیتر میکنند، کمک میکند. بازاریابی همواره دنبال چیزی بیشتر است. سهم بازار بیشتر، مشتریان بیشتر، کار بیشتر.
بازاریابی بر محور چیزهای بهتر میچرخد. خدمات بهتر، جامعه بهتر، درآمد بهتر. بازاریابی فرهنگساز است. جایگاه اجتماعی، وابستگی و «افرادی مانند ما» را وارد فرهنگمان میکند. بیشتر از هر چیزی بازاریابی یعنی تغییر. تغییر فرهنگ، تغییر دنیایتان.
بازاریابی چست؟
یکی از کوتاهترین تعریفهای ارائه شده، بازاریابی را «ارضاء سودآور نیازها» تعریف میکند.
تعریف بازاریابی (انجمن اساتید بازاریابی)
بازاریابی اجرای فعالیتهایی در فضای کسب و کار است که جریان کالا و خدمات را از تولیدکننده به سمت مصرفکننده هدایت میکند.
تعریف بازاریابی (انجمن بازاریابی آمریکا – 1985)
بازاریابی یکی از وظایف سازمانی و مجموعهای از فرایندهای مرتبط با خلق ارزش، اطلاعرسانی دربارهی آن ارزش و تحویل آن به مشتریان است. بازاریابی همچنین مدیریت ارتباط با مشتریان را، به شکلی که منافع سازمان و ذینفعان آن را تأمین کند، شامل میشود.
تعریف بازاریابی (انجمن بازاریابی آمریکا – 2004)
بازاریابی فرایند برنامه ریزی و اجرای فعالیتهای مربوط به شکلگیری، قیمت گذاری، ترویج و توزیع ایدهها، کالاها و خدمات است؛ به شکلی که در تبادلات انجام شده، اهداف فردی و سازمانی تأمین شوند.
تعریف انجمن (انجمن بازاریابی آمریکا – 2013)
بازاریابی مجموعهای فعالیتها و فرآیندهای مرتبط با خلق، ارتباط، تحویل و تبادل پیشنهادات است. این تبادل پیشنهادات و ارزش باید برای مشتری، کارفرما، شرکا و جامعه، دارای ارزش باشند.
تعریف بازاریابی از نظر فیلیپ کاتلر
بازارایابی دانش و هنرِ کشف، خلق و ارائه ارزش با هدف تامین نیازهای یک بازارِ هدف همزمان با کسب سود است. بازاریابی، نیازها و خواستههای تامیننشده را تشخیص میدهد، بازار آنها را تعریف میکند، حجم بازار را اندازهگیری میکند، سود احتمالیاش را برآورد میکند، مشخص میکند که کدام بخش از بازار سودآورتر است یا من بهتر میتوانم در آن به ارائه ارزش بپردازم، و بعد، این محصول یا خدمت را طراحی و سپس ترویج (معرفی) میکند.
تعریف بازاریابی از نگاه دکتر روستا
- بازارشناسی: بهمعنای شناخت مشتریان و نیازهای آنهاست
- بازارسازی: بهمعنای خلق و بهدست آوردن سهم بازار است (جذب مشتری)
- بازارداری: بهمعنای حفظ سهم بازار است (حفظ مشتری)
هدف از بازاریابی
بازاریابی فرآیند علاقهمند کردن مردم به محصول یا خدمات شرکت شما است. این از طریق تحقیقات بازار، تجزیه و تحلیل و درک علایق مشتری ایده آل شما اتفاق میافتد. بازاریابی به تمام جنبههای یک تجارت از جمله توسعه محصول، روشهای توزیع، فروش و تبلیغات مربوط میشود.
بازاریابی مدرن در دهه 1950 شروع شد، زمانی که مردم شروع به استفاده از رسانههای چاپی برای تأیید یک محصول کردند. با ورود تلویزیون – و به زودی اینترنت – وارد خانهها شد، بازاریابان میتوانند کمپینهای کاملی را در چندین پلتفرم انجام دهند. و همانطور که ممکن است انتظار داشته باشید، در 70 سال گذشته، بازاریابان برای تنظیم دقیق نحوه فروش یک محصول به مصرفکنندگان برای بهینهسازی موفقیت، اهمیت فزایندهای پیدا کردهاند.
در واقع هدف اساسی بازاریابی جذب مشتریان به برند شما از طریق پیامرسانی است. در حالت ایدهآل، این پیام برای مخاطبان هدف شما مفید و آموزشی خواهد بود تا بتوانید مشتریان را به سرنخ تبدیل کنید.
انواع بازاریابی
جایی که کمپینهای بازاریابی شما زندگی میکنند کاملاً به محل سپری کردن وقت مشتریان شما بستگی دارد. این به شما بستگی دارد که تحقیقات بازار را انجام دهید که تعیین کند کدام نوع بازاریابی – و ترکیبی از ابزارها در هر نوع – برای ایجاد برند شما بهترین است.
اگر در اینترنت چرخی بزنید و عبارت «انواع بازاریابی» را جستجو کنید با نتایج زیادی روبهرو میشوید. هریک از آنها به دنبال جلب توجه مخاطب و شناساندن برند خود به آنها است. کانالها و استراتژیهای مورد استفاده در هریک از مفاهیم سبب میشود بازاریابی انواع مختلفی پیدا کند. مهمترین نوع بازاریابی را میتوان به گروه بازاریابی سنتی، بازاریابی دیجیتال، بازاریابی مفهومی و بازاریابی بر اساس محل و فرهنگ تقسیم کرد.
15 نوع بازاریابی که باید درمورد آن بدانید
مفاهیم اساسی بازاریابی
برای درک بهتر مفهوم بازاریابی، یک بازاریابی باید با مفاهیم پایهای که در ادامه به آن اشاره میکنم آشنا باشد.
نیاز، خواسته و تقاضا
نیاز بیانگر احتیاجات اساسی انسان هستند. افراد برای بقاء خود به هوا، غذا، آب، لباس و سرپناه نیاز دارند. انسانها همچنین نیاز شدیدی به تفریح، آموزش و گردش دارند. خواسته هنگامی شکل میگیرد که فرد برای ارضاء نیازهای خود به سمت شیء خاص متمایل میشود. به عنوان مثال، یک نفر ممکن است نیاز به غذا را با خوردن همبرگر، سیبزمینی سرخشده و نوشابه ارضاء کند. درحالی که نفر دیگر همان نیاز را با خوردن برنج و خورشت ارضاء کند. بنابراین میتوان گفت که خواستههای فرد توسط جامعهای که در آن زندگی میکند شکل میگیرند.
تقاضا به معنی خواستن یک محصول خاص توسط یک فرد است که با توانایی او برای پرداخت پول برای خریدن آن محصول همراه است.بسیاری از مردم خوهان خرید یک خودروی مدرن هستند، ولی عدۀ کمی توانایی خرید چنین خودروهایی را دارند.
بازارهای هدف و بخشبندی بازار
یک شرکت به ندرت میتواند تمامی مشتریان بالقوه را ارضاء کند، زیرا همه مشتریان به یک محصول یا خدمت علاقه نشان نمیدهند. بنابراین بازاریابها باید بازار را به قسمتهای مختلفی تقسیم کنند. بازاریابها گروههای مختلف مشتریان را که ممکن است به مجموعهای از خدمات یا محصولات علاقه نشان دهند شناسایی و دستهبندی میکنند. بخشبندی بازار براساس عواملی مانند عوامل جمعیتشناختی، روانشناختی و رفتاری انجام میشود.
پس از شناسایی بخشهای مختلف بازار، بخشهایی که بیشترین فرصت را برای شرکت همراه دارند، انتخاب و بازاریابها این بخشها را «بازار هدف» مینامند.
ارزش و رضایت
یک کالا زمانی موفق خواهد بود که بتواند ارزش مورد نظر مشتریان را خلق و رضایت آنها را جلب کند. مشتریان کالاهایی را انتخاب میکنند که بیشترین ارزش را برایشان داشته بهوجود میآورند. ارزش یک کالا بیانگر منافع و هزینههای محسوس و نامحسوس آن کالا است.
کانالهای بازاریابی
بازاریابها برای برقراری ارتباط با بازارهای هدف از 3 نوع کانال بازاریابی استفاده میکنند.
- کانالهای ارتباطی: پیامهای بازاریابی را به بازارهای هدف و بازخورد مشتریان را به شرکت منتقل میکنند. مانند روزنامه، مجلات، رادیو، تلویزیون، تابلوهای تبلیغاتی، پوستر و اینترنت
- شبکههای توزیع: با استفاده از شبکههای توزیع محصولات و خدمات به نمایش گذاشته میشود تا به فروش برسند. توزیعکنندگان عمده و خردهفروشان و واسطههای فروش همگس جزء این شبکه هستند
- شبکههای خدماتی: مدیریت مبادله با مشتریان از این طرق انجام میشود. شبکههای خدماتی شامل انبارهای محصولات، شرکتهای حملونقل، بانکها و موسسات بیمه هستند. این شرکتها دادوستد بین مشتری و شرکت را هموار میکنند
زنجیره عرضه
زنجیرۀ عرضه شبکۀ وسیعی که دامنۀ آن از عرضۀ مواد اولیه و قطعات تا تحویل محصول نهایی به مشتریان گسترده است. به عنوان مثال زنجیرۀ عرضه محصولی مانند کیف چرم زنانه از تولید چرم شروع و مراحلی مانند دباغی، برش و دوخت را پشت سر میگذارد و با تحویل محصول نهایی به مشتری به پایان میرسد. مفهوم زنجیره عرضه نشاندهندۀ سیستم ارائه ارزش به مشتری است.
مدل 4p بازاریابی
در دهه 1960، مککارتی 4p بازاریابی را ارائه کرد: محصول، قیمت، مکان، تبلیغ. مدل 4p توضیح میدهد که چگونه بازاریابی با هر مرحله از تجارت تعامل دارد. این مدل را به «آمیخته بازاریابی» نیز میشناسند.
محصول | Product
فرض کنید برای محصولی که میخواهید کسبوکارتان بفروشد، ایدهای دارید. بعدش چی؟ اگر تازه شروع به فروش آن کنید، احتمالاً موفق نخواهید شد. در عوض، شما به تیم بازاریابی خود نیاز دارید تا تحقیقات بازار را انجام دهد و به برخی از سوالات مهم پاسخ دهد:
- مخاطبان هدف شما چه کسانی هستند؟
- آیا بازار مناسبی برای این محصول وجود دارد؟
- چه پیامهایی باعث افزایش فروش محصول میشوند و در کدام پلتفرمها؟
- توسعه دهندگان محصول شما چگونه باید محصول را تغییر دهند تا احتمال موفقیت را افزایش دهند؟
- گروه های کانونی در مورد محصول چه فکر می کنند و چه سوالات یا تردیدهایی دارند؟
بازاریابان از پاسخ به این سوالات برای کمک به کسبوکارها برای درک تقاضا برای محصول و افزایش کیفیت محصول با ذکر نگرانیهای ناشی از گروه تمرکز یا شرکتکنندگان در نظرسنجی استفاده میکنند.
قیمت | Price
تیم بازاریابی شما قیمت محصولات رقبا را بررسی میکند یا از گروههای متمرکز و نظرسنجیها استفاده میکند تا تخمین بزند که مشتری ایدهآل شما چقدر مایل به پرداخت است. قیمت آن بسیار بالاست، و شما از یک پایه مشتری مستحکم ضرر خواهید کرد. قیمت آن بسیار پایین است، و ممکن است پول بیشتری نسبت به کسب درآمد از دست بدهید. خوشبختانه، بازاریابان میتوانند از تحقیقات صنعت و تجزیه و تحلیل مصرفکننده برای ارزیابی محدوده قیمت مناسب استفاده کنند.
مکان | place
بسیار مهم است که بخش بازاریابی شما از درک و تجزیه و تحلیل خود از مصرفکنندگان کسبوکار شما برای ارائه پیشنهادهایی برای نحوه و مکان فروش محصول خود استفاده کند. شاید آنها معتقدند که یک سایت تجارت الکترونیک بهتر از یک مکان خردهفروشی کار می کند یا برعکس. یا، شاید آنها بتوانند بینشهایی در مورد اینکه کدام مکانها برای فروش محصول شما، چه در سطح ملی و چه در سطح بین المللی، مناسبتر هستند، ارائه دهند.
ترویج | promotion
این P احتمالاً همان چیزی است که از ابتدا انتظار داشتید: تبلیغات مستلزم هرگونه تبلیغات آنلاین یا چاپی، رویداد یا تخفیفی است که تیم بازاریابی شما برای افزایش آگاهی و علاقه به محصول شما ایجاد میکند و در نهایت منجر به فروش بیشتر میشود. در این مرحله، احتمالاً روشهایی مانند کمپینهای روابط عمومی، تبلیغات یا تبلیغات رسانههای اجتماعی را خواهید دید.
بازاریابی و تبلیغات
اگر بازاریابی یک چرخ است، تبلیغات همان چرخ است. بازاریابی مستلزم توسعه محصول، تحقیقات بازار، توزیع محصول، استراتژی فروش، روابط عمومی و پشتیبانی مشتری است. بازاریابی در تمام مراحل فروش یک کسبوکار ضروری است و میتواند از پلتفرمها، کانالهای رسانههای اجتماعی و تیمهای متعدد درون سازمان خود برای شناسایی مخاطبان خود، برقراری ارتباط با آنها، تقویت صدای آن و ایجاد وفاداری به برند در طول زمان استفاده کند.
از سوی دیگر، تبلیغات تنها یکی از اجزای بازاریابی است. این یک تلاش استراتژیک است که معمولاً برای گسترش آگاهی از یک محصول یا خدمات به عنوان بخشی از اهداف جامع تر ذکر شده در بالا پرداخت می شود. به زبان ساده، این تنها روشی نیست که بازاریابان برای فروش محصول استفاده می کنند.
فرض کنید یک کسبوکار در حال عرضه یک محصول کاملاً جدید است و میخواهد کمپینی ایجاد کند که آن محصول را به پایگاه مشتریان خود تبلیغ کند. کانال های انتخابی این شرکت فیسبوک، اینستاگرام، گوگل و وب سایت شرکت آن است. از همه این فضاها برای حمایت از کمپینهای مختلف خود در هر سه ماهه استفاده میکند و از طریق آن کمپینها سرنخ ایجاد میکند.
برای پخش راهاندازی محصول جدید خود، راهنمای محصول قابل دانلود را در وبسایت خود منتشر میکند، ویدیویی را در اینستاگرام پست میکند که محصول جدید خود را نشان میدهد، و روی یک سری نتایج جستجوی حمایت شده در Google سرمایهگذاری میکند که ترافیک را به صفحه محصول جدید در وبسایت خود هدایت میکند.
حال کدام یک از تصمیمات بالا بازاریابی و کدام یک تبلیغات بود؟
این تبلیغات در اینستاگرام و گوگل انجام شد. اینستاگرام معمولاً یک کانال تبلیغاتی نیست، اما زمانی که برای برندسازی استفاده میشود، میتوانید پایگاهی از فالوورها را ایجاد کنید که هر از گاهی برای یک اعلامیه ملایم محصول آماده میشوند. گوگل قطعا برای تبلیغات در این مثال استفاده شده است. این شرکت برای فضا در گوگل پرداخت – برنامه ای که به عنوان پرداخت به ازای کلیک (PPC) شناخته می شود – که در آن ترافیک را به یک صفحه خاص متمرکز بر محصول خود هدایت می کند. یک تبلیغ آنلاین کلاسیک بازاریابی در کجا انجام شد؟
این یک سوال ترفندی بود، زیرا بازاریابی کل فرآیند بود. این شرکت با همسو کردن اینستاگرام، گوگل و وب سایت خود حول یک ابتکار متمرکز بر مشتری، یک کمپین بازاریابی سه قسمتی را اجرا کرد که مخاطبان خود را شناسایی کرد، پیامی برای آن مخاطب ایجاد کرد و آن را در سراسر صنعت ارائه کرد تا تأثیر آن را به حداکثر برساند.
تفاوت بازاریابی و فروش
فروش و بازاریابی دو کارکرد تجاری در یک سازمان هستند – هر دو بر تولید سرنخ و درآمد تأثیر می گذارند. اصطلاح فروش به کلیه فعالیتهایی اطلاق میشود که منجر به فروش کالا و خدمات میشود. و بازاریابی فرآیند علاقهمند کردن مردم به کالاها و خدماتی است که فروخته میشوند.
فروش اصطلاحی است که برای توصیف فعالیتهایی که منجر به فروش کالا یا خدمات میشود استفاده میشود. فروشندگان مسئول مدیریت روابط با مشتریان (بالقوه) و ارائه راه حلی برای آنها هستند که در نهایت منجر به فروش میشود.
و بازاریابی شامل تمام فعالیتهایی است که به ایجاد علاقه در کسب و کار شما کمک میکند. بازاریابان از تحقیقات و تحلیل بازار برای درک منافع مشتریان بالقوه استفاده میکنند. بخشهای بازاریابی مسئول اجرای کمپینهایی برای جذب افراد به برند، محصول یا خدمات کسبوکار هستند.
چند تفاوت کلی بین بازاریابی و فروش وجود دارد. برای مثال، بازاریابی تلاشهای خود را بر عموم مردم یا گروههای بزرگتر از مردم متمرکز میکند، در حالی که فروش، گروههای کوچکتری از افراد یا زیرمجموعههای عموم را هدف قرار میدهد. اما، چگونه این دو عملکرد تجاری متفاوت هستند؟
بازاریابی در مقابل فروش
برای ایجاد یک مشارکت منسجم بین بازاریابی و فروش، باید عناصر اصلی هر بخش را درک کنیم.
روند
چه در حال نوشتن یک برنامه بازاریابی یا فروش باشید، هر دو شامل جزئیاتی در مورد تاریخچه شرکت و اهداف و ابتکارات کلی آن هستند. سپس برنامهها به جنبههایی از طرح میپردازند که برای هر بخش خاص است. طرح بازاریابی مشخص می کند که محصول چیست، قیمت آن، به چه کسی فروخته می شود و کجا فروخته خواهد شد. این به عنوان 4Ps بازاریابی نیز شناخته می شود: محصول، قیمت، مکان و تبلیغات. اهداف تعیین میشوند، کانالهای بازاریابی انتخاب میشوند و بودجهای برای کمپینهایی که تیم بازاریابی قصد دارد دنبال کند، در نظر گرفته میشود.
برنامه های فروش شامل جزئیاتی در مورد فرآیند فروش، ساختار تیم، بازار هدف و اهداف است. بعلاوه، طرح فروش، برنامه عملیاتی، ابزارها و منابعی را که برای هدف قرار دادن این اهداف مورد استفاده قرار خواهند گرفت، مشخص می کند.
اهداف
اهداف کلیدی که بازاریابی و فروش تعیین می کنند چیست؟ تمرکز اصلی هر دو بخش برای کسب درآمد برای شرکت است.
هدف اصلی بازاریابی، بزرگ جلوه دادن و تبلیغ شرکت، محصول یا خدمات و برند است. بخشهای بازاریابی مسئول قیمتگذاری محصولات و اطلاعرسانی چگونگی رفع نیازها و خواستههای مشتریان توسط محصول هستند. و اهداف آن اغلب طولانیمدت هستند زیرا کمپینها میتوانند در طول چندین ماه ادامه داشته باشند.
برای فروش، تمرکز بر رسیدن به سهمیه ها و اهداف حجم فروش است – و اینها معمولا کوتاه مدت هستند. اهداف فروش اغلب ماه به ماه اندازه گیری می شوند. اهداف تعریف میشوند و مدیریت فروش محاسبه میکند که بخش، تیمها و فروشندگان تک تک آنها برای رسیدن به هدف کلی چقدر باید بفروشند.
ابزارها و منابع
پایگاه داده CRM ابزاری است که می تواند توسط فروش، بازاریابی و شرکت به طور کلی مورد استفاده قرار گیرد. پایگاه داده به همه بخش ها کمک می کند تا روابط با مخاطبین را مدیریت کنند، مهم نیست که در کدام مرحله از چرخه حیات مشتری قرار دارند.
رسانه های اجتماعی نیز می توانند توسط هر دو واحد تجاری مورد استفاده قرار گیرند. برای بازاریابی می توان از رسانه های اجتماعی برای تبلیغ محتوا و برای فروش به عنوان بخشی از استراتژی فروش اجتماعی استفاده کرد. به علاوه، ابزارهایی وجود دارند که برای هر بخش خاص هستند.
ابزارهای بازاریابی
- بهینه سازی نرخ تبدیل (CRO)
- ابزار بهینه سازی موتور جستجو (SEO).
- ابزار مدیریت پروژه
- نرم افزار گزارش دهی
- ابزار تولید محتوا
ابزارهای فروش
- اپلیکیشن جلسات
- ابزار اسناد
- نرم افزار فاکتور
- ابزار مدیریت ایمیل
- نرم افزار مدیریت موجودی و سفارش
معرفی منابع به استراتژی بازاریابی یا فروش به ویژه به فناوری جدید وابسته است. به عنوان مثال، هوش مصنوعی و چت زنده ابزارهای جدیدتری هستند که بازاریابی و فروش می توانند از آنها برای توسعه روابط با سرنخ ها استفاده کنند. این نوع ارتباط شخصیشده تا همین اواخر امکانپذیر نبود و شرکتها میتوانند نرمافزار و فناوری جدید را در زمان ایجاد آن بکار گیرند.
همسویی فروش و بازاریابی
بنابراین، چگونه می توانیم از این خط داستانی بازاریابی در مقابل فروش خلاص شویم و بین این دو مشارکت ایجاد کنیم؟ این را می توان با تراز کردن دو بخش انجام داد.
قرارداد سطح خدمات (SLA) قراردادی است که مجموعه ای از محصولات قابل تحویل را ایجاد می کند که یک طرف توافق کرده است که طرف دیگر را ارائه کند. این یکی از بهترین راه ها برای بازاریابی و فروش است.
در SLA، هر دو بخش اهداف مشترک خود را تعریف میکنند، شخصیتهای خریدار یا نمایه مشتری ایدهآل را شناسایی میکنند و تعاریف سرنخ را استاندارد میکنند. همچنین پروتکلی را برای مدیریت سرنخ تنظیم می کند و چگونگی اندازه گیری عملکرد فروش و بازاریابی را مشخص می کند.
هنگامی که فروش و بازاریابی در یک راستا قرار میگیرند، کسبوکار آماده جذب و واجد شرایط بودن سرنخهای بیشتر و ایجاد درآمد بیشتر است.
معرف کتابهای مهم بازاریابی
- اصول مدیریت بازاریابی از فیلیپ کاتلر | انتشارات مبلغان
- نسل سوم بازاریابی از فیلیپ کاتلر | انتشارات آریاناقلم
- نسل چهارم بازاریابی از فیلیپ کاتلر | انتشارات آریاناقلم
- نسل پنجم بازاریابی از فیلیپ کاتلر | انتشارات آریاناقلم
- طرح بازاریابی یکصفحهای برای کسبوکارهای کوچک از آلندیب | انتشارات آریاناقلم
- بازاریابی سرراست از دانلدمیلر | انتشارات آریاناقلم
- بازاریابی چریکی از جیکنراد لوینسون | انتشارات سیته
- جنگ بازاریابی از آلریس | انتشارات سیته
- راهنمای بازاریابی محتوایی | انتشارات برآیند
- برنامهریزی بازاریابی از اریک داویس | انتشارات برآیند
- آنها میپرسند، شما پاسخ دهید | انتشارات برآیند
سخن پایانی
در این مقاله سعی کردم بگویم بازاریابی چیست و مفاهیم اصلی آن را بررسی کنم. درک بازاریابی به من و شما کمک میکند محصولی ارائه کنیم که خودش، خودش را بفروشد و نیازی به اصرار برای خرید آن نباشد. در این شرایط است که تبلیغات برای ما مفید خواهد بود. در این مقاله از منابعی کمک گرفتم که در ادامه برایتان خواهم گفت. امیدوارم این مطلب شروع خوبی برای آشنایی شما با بازاریابی باشد.
- کتاب مدیریت بازاریابی کاتلر، کلر
- متمم | محل توسعه مهارتهای من
- کتاب این است بازاریابی ست گودین
- وبلاگ هاباسپات
بازاریابی خیلی مفهوم مهم و اساسی هست
کاش بیشتر در موردش یاد بگیریم